İlk Yardım Nedir?

İlk yardım, herhangi bir kaza, doğal afet yani yaşamı tehlikeye atan herhangi bir durumda sağlık görevlileri ortama ulaşana kadar yaşamın sürdürülmesi amacıyla yapılan uygulamalardır. İlk yardımı yapan kişi hastanın daha kötü olmasını engellemek ve iyileşmeyi kolaylaştırmak amacıyla herhangi bir tıbbi bir araç gereç olmadan doğal yollarla ilk yardım uygulamasını yapar. İlk yardım uygulaması, ilk yardım çantası hayat kurtarıcıdır.

İlk Yardım Nasıl Yapılır?
İlk yardım, ilk yardım eğitimi almış kişilerce gerçekleştirilmelidir. Çünkü ilk yardım bilmeyen bir kişinin uygulaması faydadan çok zarar verebilir. İlk yardım eğitimi almayan ancak hastanın durumunu anlamak isteyen kişilerce temel ilk yardım bilgileri önemlidir. Temel ilk yardım basamakları koruma - bildirme - müdahale olarak tanımlanabilir.

Koruma: Herhangi bir tehlike durumunda önce kişinin kendisini sonra kaza alanını güvenli bir alana almalıdır. Bunun için ışıklı, sesli veya reflektörlü uyarıcılar kullanılabilir. Bundan sonraki aşamada yangın, patlama gibi olası başka bir kazanın oluşmaması için önlemler alınmalıdır. Örneğin; doğalgazın kapatılması, araç varsa kontağının kapatılması gibi.

Bildirme: İlk yardım yapacak olan kişi öncelikle kendisi soğukkanlı olmalı ve ilk olarak sağlık ekiplerine haber vermelidir. Bu amaçla ilk olarak 112 aranmalıdır. Sağlık ekiplerinin en hızlı şekilde alana ulaşması için bulunulan yer tüm ayrıntılarıyla görevli ile paylaşılmalıdır. Kaza mahallinde yaralı veya zarar görmüş kaç kişi var, kişilerin sağlık durumları sağlık görevlisine kısa ve öz bir şekilde bildirilmelidir. Sağlık görevlisinin bunlar dışında bir yönlendirilmesi varsa mutlaka dinlenmeli ve söylediği gibi uygulama yapılmalıdır.

Kurtarma (Müdahale): Koruma ve bildirme aşamasından hemen sonra hızlıca kurtarma aşamasına geçilmelidir. Bu kısımdaki uygulamaları yapacak kişi yanlış bir müdahalede bulunmamak için soğukkanlı, dikkatli ve hızlı olmalıdır.

Yapılacak uygulamalar şöyle sıralanabilir.

Çevrede başka insanlar varsa müdahale sırasında yardım etmeleri için kişiler organize edilmeli.
Hastanın bilincinin açık olup olmadığı değerlendirilmeli.
Hastanın soluk alıp almadığından emin olunmalı.
Hastanın bilinci açıksa korku ve endişesi giderilmeli, hasta sakinleştirilmeli.
Hastanın açık bir yarası varsa görmesi engellenmeli.
Hastanın diğer sağlık durumları değerlendirilmeli.
Herhangi bir kırık, çıkık gibi durumlarda uygulanması gereken ilk müdahale yapılmalı.
Tüm bu işlemler sırasında hasta yerinden oynatılmamalı. Örneğin kafa travması gibi bir durumu varsa hareket edildiğinde durumu daha da kötüleşebilir.
Sağlık ekipleri gelene kadar kişi ile beraber kalınmalı ve sağlık ekiplerine yapılan uygulamalar ve kişi ile ilgili gerekli bilgiler iletilmelidir.
Hastanın durumunun değerlendirilmesinde çok önemli üç aşama vardır. Bunlar genel olarak A-B-C olarak bilinir.
A (Airway): Aşamalardan ilki solunum yolu açıklığının değerlendirilmesidir. İlk yardımı yapacak kişi yaralının solunum yolu açık mı diye ağız içi kontrol edilir.

B (Breathing): İkinci aşamada kişinin solunumunun değerlendirilmesidir. Bu amaçla ayna gibi bir aracın ekranının buharlaşması sonucu solunumun olup olmadığını hızlıca anlaşılabilir.

C (Circulation): Son aşamada hastanın dolaşımı değerlendirilir. Yaralının bilinci yoksa değerlendirme için nabzına bakılabilir. Çünkü açık bir kanama olmasa bile iç kanama durumu olabilir. Nabzının sağlıklı attığından emin olunmalıdır.

Bunların yanı sıra bazı durumlarda kişinin bilinci yerindedir ancak genellikle yemek yeme esnasında soluk borusuna bir yiyecek kaçabilir. Bu noktada ilk yardımdaki heimlich manevrası uygulaması kurtarıcı olur. Heimlich manevrası ile kişinin soluk borusunun tersten açılması amaçlanır ve diyafram sıkıştırılarak soluk borusuna kaçan yiyeceğin çıkması sağlanır. Bunların yanında zehirlenme de o an müdahale edilmesi gereken durumlardandır. İlk yardım uygulanmazsa kişi hayatını kaybedebilir. Zehirlenme durumunda da ilk aşamada kişinin soluk alıp almadığı kontrol edilir.


İlk Yardımı Kimler Yapabilir?
İlk yardım hastanın hayatını kurtarabildiği gibi bilinçsiz uygulama yapıldığında hastanın hayatının kaybetmesine ya da zarar görmesine sebep olabilir. Bu açıdan ilk yardım uygulaması sağlık görevlileri gelene kadar yalnızca Sağlık Bakanlığından onaylı ilk yardım sertifikası olan kişiler tarafından yapılmalıdır.

İlk Yardım Sertifikası Nereden Alınır?
İlk yardım sertifikası Sağlık Bakanlığının yetki verdiği kurum veya kuruluşlarca verilir. Bu eğitimin içeriğinde hem teorik hem de pratik uygulamalar vardır. Eğitim tamamlandıktan sonra Sağlık Bakanlığı yetkililerince hem teorik hem de pratik bir sınav yapılır. Bu sınavdan geçerli not alan kişilere ilk yardım sertifikası verilir. İlk yardım sertifikası alan kişi ilk yardımcı olur. İlk yardım uygulaması yapılması için sertifika almak gereklidir.

İlk Yardım Çantası Nedir?
İlk yardım çantası, ilk yardım gereken herhangi tehlikeli bir anda gerekli olabilecek her şeyi içinde bulunduran çantadır. İlk yardım çantası evlerde, okullarda, arabalarda, iş yeri gibi pek çok alanda olası bir kaza durumunda müdahale edilmek için mutlaka bulundurulmalıdır. Çünkü kaza, deprem gibi durumlar aniden gerçekleşebilecek olaylardır. Böyle durumlarda ilk yardım çantası çok önemlidir.

İlk Yardım Çantasında Neler Olmalıdır?
İlk yardım çantasının içinde olması gerekenler genel olarak şöyle sıralanabilir:

Medikal ihtiyaçlar:

Sargı bezi,

Gazlı bez,

Pamuk

Yara bandı

Suni solunum maskesi,

Elastik bandaj

Makas,

Herhangi bir yara için antiseptik krem/merhem

Cımbız

Çengelli iğne

Ateş Ölçer

El dezenfektanı

Steril eldiven

Ağrı kesici ilaç

Ateş düşürücü ilaç

Alerji ilaçları

Antibiyotik krem

Düzenli kullanılması gereken ilaçlar

Acil durum ihtiyaçları:

Ailede birinci derecede aranacak kişilerin telefon numaraları

Kişilerin temel ve riskli sağlık bilgilerini içeren bilgi notu

Su geçirmez kalem

Defter

Pilli fener

Olası bir enkaz durumunda yeri belli etmek için düdük

Herhangi bir durumda soğuktan korunmak için İzotermal örtü

Acil durum battaniyesi

Yeteri kadar tüketilebilecek su

Uzun süre dayanabilecek paketli, konserve vs besleyici gıda

Cep telefonları için powerbank

Bebek bezi, hijyenik ped gibi zorunlu kişisel bakım ürünleri



Alıntıdır.