Alexander Fleming (6 Ağustos 1881 – 11 Mart 1955), penisilini keşfeden İskoç biyolog ve farmakologdur.
Alexander Fleming Kimdir?
Alexander Fleming, 6 Ağustos 1881'de İskoçya'nın Ayrshire bölgesindeki Lochfield köyünde mütevazı bir çiftçi ailesinin oğlu olarak dünyaya geldi. Doğaya olan erken merakı onu bilim ve tıp alanında bir kariyere yöneltti.
1901'de Londra'ya taşındı ve Londra Üniversitesine bağlı Paddington’daki St. Mary Hastanesi Tıp Fakültesinde eğitimine başladı. 1906’da Tıp fakültesini tamamladıktan sonra St. Mary's Hastanesi'ndeki araştırma laboratuvarına katıldı ve burada Sir Almroth Wright da dahil olmak üzere önemli bilim insanlarının rehberliğinde çalıştı. Bakterilerin incelenmesi ve insan hastalıklarındaki rolleri konusuna ilk büyük ilgisi bu laboratuvar ortamında başladı ve bu ilgi onun gelecekteki bilimsel çalışmalarını şekillendirdi. 1908’de “Akut Bakteri Enfeksiyonları” konulu teziyle ve üstün başarı belgesiyle yüksek lisans derecesini aldı. Fleming, öğrenimi sırasında o dönemde hızla gelişen bir alan olan bakteriyolojiye karşı olağanüstü bir ilgi ve başarı gösterdi. Başarısı, okulun Aşı Bölümünde bakteriyoloji profesörü Edward Wright’ın asistanlığına getirilmesine vesile oldu ve öğrenci olarak girdiği bu kurumdan yaşamı boyunca ayrılmadı.
Bakteriyolojiye Katkıları
Fleming, penisilini keşfetmeden önce de bakteriyoloji araştırma ve çalışmalarına önemli katkılarda bulundu. Birinci Dünya Savaşı sırasında yüzbaşı ve askeri tıp doktoru olarak görev yaptı ve enfeksiyonların askerler üzerindeki yıkıcı etkilerini ilk elden gördü. Savaş sırasında aşıların ve bakteriyel enfeksiyonların kontrol altına alınmasına yönelik yeni yöntemlerin geliştirilmesi üzerinde yoğun bir şekilde çalıştı.
Fleming, penisilin üzerine yaptığı çalışmalara ek olarak, gözyaşı ve tükürükte bulunan ve antibakteriyel özelliklere sahip bir madde olan lizozim enzimini keşfetmesiyle de tanınmaktadır.
Penisilinin Keşfi ve Etkisi
Penisilinin keşfi, Fleming'in bir petri kabındaki küf tabakasının kaptaki bakterilerin büyümesini engellediğini tesadüfen gözlemlediği 1928 yılında gerçekleşti. Bu küf daha sonra Penicillium notatum olarak tanımlanmıştır ve bu gözlemi Fleming’in küfün güçlü antibakteriyel özelliklere sahip bir madde ürettiğinin farkına varmasını sağladı. Bu keşif 20. yüzyılın en önemli tıbbi buluşlarından biri olarak kabul edilir.
Penisilinin geliştirilmesi ve seri üretimi, bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde devrim yaratarak II. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında milyonlarca hayat kurtardı. Fleming'in keşfi, tüm antibiyotik alanının temelini attı, yeni hayat kurtarıcı ilaçların geliştirilmesine yol açtı ve modern tıbbın gidişatını önemli ölçüde değiştirdi.
Çığır açan çalışmalarından dolayı Fleming, hayatı boyunca çok sayıda ödül ve onura layık görüldü. 1944'te, tıp alanındaki katkılarından dolayı Kral VI. George tarafından şövalye ilan edildi ve 1945'te Fizyoloji ve Tıp alanında Nobel Ödülü'ne layık görüldü. Fleming hayatının son yıllarında da çalışmalarını sürdürdü ve antibiyotik direnci ile antibiyotiklerin güvenli ve sorumlu kullanımı konularına odaklanarak bilimsel araştırmalara katkıda bulundu. Alexander Fleming, 11 Mart 1955'te 73 yaşında vefat etti.
Alexander Fleming günümüzde yalnızca penisilinin kâşifi olarak değil aynı zamanda enfeksiyonlara ve hastalıklara yaklaşımımızı kökten değiştiren ve tıp biliminin öncülerinden biri olarak saygıyla hatırlanmaktadır. Fleming'in çalışmaları nesiller boyu bilim insanlarına ve sağlık profesyonellerine ilham kaynağı oldu ve katkıları dünya çapındaki tıp okullarında öğretilmeye devam etmektedir. Penisilinin keşfi yalnızca bakteriyoloji ile tıp alanlarını dönüştürmekle kalmadı, aynı zamanda dünya çapında sayısız hayat kurtardı ve insan ömrünün ortalama yaşam beklentisini uzattı.