Ra'
Forum Koordinatör
- Katılım
- 25 Şubat 2025
- Mesajlar
- 1.469
- Tepkime puanı
- 92
- Puan
- 48
Anımsayacaksınız, Kemal Tahir, Orhan Kemal, Yaşar Kemal gibi yazarlarımızın kimi romanlarında, köylüler lira yerine "kayme" der.
"Kaç kayme?" ya da "Şu kadar kayme saydım..."
İlk gençlik çağımızda bu yazarları okurken zaman zaman aklıma takılırdı, köylüler neden paraya kayme diyor sorusu?
Bu sözün kökeni, aşağıda resmi görülen ve Sultan Abdülmecid zamanında çıkarılan kâğıt paradır.Tam adı, "Kaime-i Nakdiye-i Mutebere".
1881 yılında Osmanlı maliyesi iflas edince, bu paralar yürürlükten kaldırılmış, halkın elindeki paralar toplanarak yakılmıştı. Bilindiği gibi, Osmanlının gelir kaynaklarına, alacaklı devletlerden oluşan uluslararası bir haciz örgütü el koymuştu. "Düyun-u Umumiye Teşkilatı." Bu örgüt yalnızca devletin gelir kaynaklarına el koymakla yetinmedi, uyguladığı para politikasıyla İmparatorluğun iflasını ve parçalanmasını hızlandırdı. Bu işleri yaparken, muhasebesinde Türk eleman çalıştırmıyor, azınlık yurttaşları seçiyordu. Türkler muhasebe öğrensin istenmiyordu.
Cumhuriyet'ten sonra İstanbul Erkek Lisesi yapılan bina da, Düyun-u Umumiye'nin merkez binasıydı.
(Necati Gungor)
"Kaç kayme?" ya da "Şu kadar kayme saydım..."
İlk gençlik çağımızda bu yazarları okurken zaman zaman aklıma takılırdı, köylüler neden paraya kayme diyor sorusu?
Bu sözün kökeni, aşağıda resmi görülen ve Sultan Abdülmecid zamanında çıkarılan kâğıt paradır.Tam adı, "Kaime-i Nakdiye-i Mutebere".
1881 yılında Osmanlı maliyesi iflas edince, bu paralar yürürlükten kaldırılmış, halkın elindeki paralar toplanarak yakılmıştı. Bilindiği gibi, Osmanlının gelir kaynaklarına, alacaklı devletlerden oluşan uluslararası bir haciz örgütü el koymuştu. "Düyun-u Umumiye Teşkilatı." Bu örgüt yalnızca devletin gelir kaynaklarına el koymakla yetinmedi, uyguladığı para politikasıyla İmparatorluğun iflasını ve parçalanmasını hızlandırdı. Bu işleri yaparken, muhasebesinde Türk eleman çalıştırmıyor, azınlık yurttaşları seçiyordu. Türkler muhasebe öğrensin istenmiyordu.
Cumhuriyet'ten sonra İstanbul Erkek Lisesi yapılan bina da, Düyun-u Umumiye'nin merkez binasıydı.
(Necati Gungor)
