Arakhne Efsanesi (İzmir) - Örümceğe Dönüşen Genç Kız

İzmir'in 40 kilometre güneyindeki Kolophon (yeni adıyla Değirmendere) Kenti'nde güzeller güzeli bir kız yaşamaktadır. Dokumacılıkta, örgüde, iplik bükmede üstüne yoktur. Öyle güzel iş işler, kilimler dokur ki, onun yaptıklarını görmek için göllerden, dağlardan, ormanlardan periler akın eder, insanlar, kilim tezgâhındaki kızın başından ayrılmaz. Onu gergefinin başında görenler, gözlerini becerikli parmaklarından, ortaya çıkardığı benzersiz nakıştan ayıramazlar. Ona, "Örmeyi Tanrıça Athena'dan mı öğrendin?" diye sorarlar. Kız, bu türden sorulara kızar ve Athena'yla boy ölçüşebileceğini söylermiş.

Bir ölümlünün bu denli büyüklenmesi, Athena'nın canını sıkar. Yaşlı bir kadın kılığına girip ona tanrılarla boy ölçüşmekten kaçınmasını öğütler. Athena, el işlerinin tanrıçasıdır. Ölümlüler, iş işlemeyi ondan öğrenmiştir. Ama kız, hiç oralı olmaz. Tanrıça'yla yarışmaya hazır olduğunu söyler.

Athena, kimliğini açıklar ve gergef başında yarışmaya başlarlar. Gergef bitince Athena bakar ki kızın nakışı kusursuz, kendininkinden daha güzel... Öfkeyle gergefi parçalar, nakışı yırtar.

Kız, üzüntüsünden kendisini asar. Ama Athena'nın öfkesi geçmemiştir. Kızın ölmesine izin vermez ve yaşadığı sürece tozlu köşelerde ağ örsün diye kızı örümceğe dönüştürür. O (Arakhne), ağ örecek, ama insanlar da her gördükleri yerde ağını bozacak, Arakhne de yeniden işe koyulup yeniden örecektir. Yaşamı böylesine yararsız bir uğraşla tükenip gidecektir.

Gerçekten de Kolophon (Değirmendere), Antik Çağ'da Miletos'la birlikte dokumacılığı ve yünleriyle ünlüdür. Akdeniz ve Karadeniz'de kolonileri vardır. Kadın giyimi, bu kentlerde biçimlenir. Girit'te yapılan kazılarda, Girit Miletosu'nda bu efsaneyi canlandıran mühür ve sikkeler bulunmuştur. Daha sonra bu kentlerin önemini yitirmesi, Athena'nın kıskançlığına bağlanmıştır.